Cóż to takiego?
A. Wieczór wróżb odprawianych z nocy 29 na 30 listopada.
B. Patron Szkocji, Grecji i Rosji.
C. Koniec okresu liturgicznego i początek nowego.
Pochodzenie andrzejkowych wróżb nie jest do końca znane. Autorzy niektórych tez wskazują na Grecję i podobieństwo źródło słowa Andrzej – Andreas, inni odwołują się do kultu starogermańskiego boga Freja, który był uważany za dawcę bogactw, bóstwa miłości i płodności. Wróżby andrzejkowe miały charakter matrymonialny i przeznaczone były dla niezamężnych dziewcząt. Traktowano je bardzo poważnie a początkowo wróżby odprawiano indywidualnie w odosobnieniu. W późniejszych czasach wróżby przybrały formę zbiorową organizowanych w grupach rówieśniczych panien na wydaniu. Obecnie zaś przekształciły się w niezobowiązującą zabawę gromadzącą młodych ludzi obojga płci.
Ad B. W Szkocji dzień 30 listopada jest świętem narodowym i wolnym od pracy.
Święty Andrzej apostoł jest patronem Szkocji od XIV wieku. W Grecji kult św. Andrzeja jest czczony po dzień dzisiejszy. Śmierć męczeńską poniósł w greckim Patras w latach 60 bądź 70 I wieku naszej ery. Rozpięto go na krzyżu mającym kształt litery X jako pierwszej litery słowa Chrystus, w języku greckim Xristos /pomazaniec/. Do Rosji Andrzej miał dotrzeć aż na daleką północ. Wg tej legendy w I w. naszej ery dotarł nad jezioro Ładoga a dokładnie na znajdującą się na nim wyspę Wałaam.
Po około 900 latach mnisi prawdopodobnie pochodzenia greckiego zatknęli tam krzyż św. Andrzeja i wybudowali mały drewniany klasztor. Dziś znajduje się tam prężnie działający i bardzo znany „Monastyr Wałaamski” Przemienienia Pańskiego.
Kończy się roczny okres liturgiczny w kościele rzymskokatolickim a rozpoczyna nowy okres liturgiczny w którym pierwszym elementem jest adwent jako okres oczekiwania na narodziny Jezusa. Trwa on zwykle od czwartej poprzedzającej niedzieli do zmierzchu 24 grudnia.
Andrzejki są okazją do zorganizowania zabaw przed rozpoczynającym się adwentem.
